Rewolucja dla kierowców. Masz punkty karne? Będziesz tego żałować

Zdjęcie: Rewolucja dla kierowców. Masz punkty karne? Będziesz tego żałować | foto Archiwum

Zmiany mają na celu ograniczenie liczby wypadków, które od lat pozostają zmorą polskich dróg. Statystyki pokazują, iż główną przyczyną tragedii jest nadmierna prędkość i lekceważenie zasad. Nowelizacja uderzy szczególnie w te dwa obszary.

Utrata prawa jazdy szybciej niż dotąd

Największą zmianą, którą odczują kierowcy, jest zaostrzenie przepisów dotyczących zatrzymania prawa jazdy. Dokument będzie odbierany na 3 miesiące już nie tylko w mieście, ale również poza nim. jeżeli ktoś przekroczy prędkość o ponad 50 km/h na drodze jednojezdniowej dwukierunkowej poza obszarem zabudowanym, musi liczyć się z konsekwencjami.

Dlaczego to tak istotne? Statystyki są alarmujące. – „Wyniki badań europejskiego projektu Baseline przeprowadzone przez Instytut Transportu Samochodowego pokazują, iż aż 79 proc. polskich kierowców przekracza limity dozwolonych prędkości poza obszarem zabudowanym” – mówi Maria Dąbrowska-Loranc, kierownik Centrum Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego ITS. Ministerstwo powołuje się na dane, z których wynika, iż aż 80 proc. wszystkich wypadków ma miejsce właśnie na takich drogach, a 87 proc. ofiar śmiertelnych ginie na trasach jednojezdniowych.

Nowelizacja przewiduje też ostrzejsze konsekwencje dla osób, które mimo odebranego prawa jazdy siądą za kierownicą. W takim przypadku uprawnienia zostaną cofnięte, co ma wyeliminować recydywistów.

Punkty karne – koniec z łatwym resetem

Dotychczas kierowcy mogli regularnie „czyścić konto” z punktów karnych, uczestnicząc w specjalnych kursach w WORD. Po zmianach ta furtka zostanie niemal całkowicie zamknięta.

Możliwość redukcji punktów o 6 pozostanie, ale tylko w przypadku drobnych wykroczeń, jak niewłaściwe parkowanie czy nieznaczne przekroczenie prędkości. Najcięższe przewinienia nie będą podlegały umorzeniu.

Na czarnej liście znalazły się trzy wykroczenia:

• przekroczenie prędkości o ponad 50 km/h – 13 do 15 pkt i mandat do 2500 zł, w recydywie choćby 5000 zł,
• wyprzedzanie na przejściu dla pieszych – 15 pkt i 1500 zł, w recydywie 3000 zł,
• przejazd na czerwonym świetle – 15 pkt i mandat 500 zł.

To oznacza, iż prawo jazdy stracić będzie można dużo szybciej, a każdy poważniejszy błąd pozostanie z kierowcą na dłużej.

Prawo jazdy dla 17-latków – ale pod ścisłym nadzorem

Nowelizacja wprowadza możliwość zdobycia prawa jazdy kat. B przez osoby, które ukończyły 17 lat. Jednak droga do samodzielnej jazdy będzie długa.

Młody kierowca musi uzyskać pisemną zgodę rodziców lub opiekunów, a do ukończenia 18. roku życia może prowadzić samochód wyłącznie w Polsce. Co więcej, przez pierwsze 6 miesięcy będzie zobowiązany do jazdy pod nadzorem dorosłego kierowcy, który spełnia określone wymagania.

Opiekun musi mieć co najmniej 25 lat, minimum 5-letni staż w prowadzeniu samochodu i nigdy nie być karanym zakazem prowadzenia. W każdej sytuacji musi być też trzeźwy – policja będzie mogła sprawdzić to podczas kontroli.

Zielony listek, okres próbny i zerowy limit alkoholu

Powraca dobrze znane oznaczenie – biały okrąg z zielonym liściem klonowym, czyli słynny „zielony listek”. Będzie obowiązkowe dla wszystkich 17-latków, którzy otrzymają prawo jazdy.

Okres próbny dla nowych kierowców również zostanie wydłużony. Dla 18-latków potrwa 2 lata, a dla 17-latków – aż 3 lata, ale nie dłużej niż do ukończenia 20. roku życia. W przypadku dwóch wykroczeń starosta będzie mógł przedłużyć okres próbny o kolejne dwa lata. Trzecie naruszenie oznacza cofnięcie uprawnień.

Na młodych kierowców nałożono też pełny zakaz prowadzenia pod wpływem alkoholu – limit wynosi 0,0 promila i 0,0 ng/ml środka działającego podobnie.

Kurs reedukacyjny za 13 punktów

Kierowcy w okresie próbnym, którzy przekroczą 12 punktów karnych, zostaną skierowani na obowiązkowe szkolenie. Będzie ono trwało godzinę, kosztowało 300 zł i obejmowało praktyczne ćwiczenia.

Na specjalnym torze uczestnicy sprawdzą, jak wygląda jazda w zakręcie przy różnych prędkościach, z włączonym i wyłączonym systemem ESP. Będą ćwiczyć hamowanie awaryjne na prostym odcinku i w zakręcie, przy prędkościach od 30 do 50 km/h. Instruktorzy mają uświadamiać, jak łatwo stracić kontrolę nad autem i jak cienka jest granica działania systemów bezpieczeństwa.

Kask obowiązkowy dla młodych rowerzystów i użytkowników hulajnóg

Rewolucja obejmie również najmłodszych uczestników ruchu. Wszystkie osoby poniżej 16 lat będą musiały poruszać się w kaskach, niezależnie czy jadą rowerem, hulajnogą elektryczną czy urządzeniem transportu osobistego.

Zasada ta dotyczy również dzieci do 7. roku życia przewożonych na dodatkowym siodełku. Resort dopuścił jednak wyjątek – gdy dziecko jedzie pod opieką rodzica, kask nie będzie wymagany. – „Nieletni w towarzystwie rodzica zachowuje się mniej ryzykownie, korzysta ze wskazówek dorosłego i prowadzi ostrożniej” – wyjaśnia ministerstwo.

Za złamanie przepisu mandat od 20 do 100 zł zapłaci rodzic lub opiekun.

Wyprzedzanie ciężarówek tylko nocą

Od 1 lipca 2023 roku obowiązuje zakaz wyprzedzania przez TIR-y na drogach o dwóch pasach w jednym kierunku. Teraz rząd postanowił złagodzić te przepisy.

Nowelizacja przewiduje, iż ciężarówki o masie powyżej 3,5 t będą mogły wyprzedzać w godzinach nocnych – od 23:00 do 5:00. Resort wskazuje, iż takie rozwiązania funkcjonują już w innych krajach UE, np. w Niemczech, gdzie godziny zakazu różnią się w zależności od landu. W Polsce skutki zmiany będą monitorowane przez 2 lata.

Elektryki i karetki na buspasach

Nowe przepisy nie dotyczą tylko kar, ale także przywilejów. Do końca 2027 roku samochody elektryczne i napędzane wodorem będą mogły korzystać z buspasów. Zyskać mają także karetki, które będą mogły jeździć buspasami choćby bez włączonych sygnałów uprzywilejowania.

Kiedy nowe przepisy wejdą w życie?

Nowe regulacje zaczną obowiązywać po 3 miesiącach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. Wyjątkiem jest obowiązek noszenia kasku przez osoby do 16 lat, który wejdzie w życie pół roku po ogłoszeniu.