Od 1 marca 2025 roku weszły w życie nowe limity dorabiania dla wcześniejszych emerytów. Osoby pobierające świadczenia przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego muszą szczególnie uważać, ponieważ przekroczenie wyznaczonych progów może oznaczać obniżenie emerytury choćby o 900 zł miesięcznie, a w niektórych przypadkach całkowite zawieszenie wypłaty przez ZUS.
Fot. Shutterstock / Warszawa w Pigułce
Kto musi pilnować limitów?
Ograniczenia dotyczą wyłącznie tych emerytów, którzy nie osiągnęli jeszcze ustawowego wieku emerytalnego. Chodzi przede wszystkim o osoby pobierające wcześniejsze emerytury, nauczycieli korzystających ze świadczeń kompensacyjnych, posiadaczy emerytur pomostowych oraz rencistów. Ci, którzy ukończyli 60 lat (kobiety) lub 65 lat (mężczyźni), mogą dorabiać bez ograniczeń – nowe przepisy ich nie dotyczą.
Jakie są nowe limity zarobków?
Od początku marca obowiązują nowe progi, które zostały dostosowane do przeciętnego wynagrodzenia w kraju. Teraz wcześniejszy emeryt może dorobić do 5934,10 zł brutto miesięcznie bez ryzyka utraty części świadczenia. jeżeli jego zarobki przekroczą tę kwotę, ZUS pomniejszy emeryturę o odpowiednią sumę. Przy dochodzie wyższym niż 11 020,40 zł brutto miesięcznie wypłata emerytury zostanie całkowicie zawieszona.
Limity te zmieniają się co kwartał, dlatego osoby dorabiające powinny śledzić kolejne aktualizacje – następna zmiana nastąpi w czerwcu.
Ile można stracić?
Obniżenie emerytury nie jest automatyczne i zależy od tego, o ile zostanie przekroczony pierwszy próg. W przypadku niewielkiego przekroczenia potrącenie będzie minimalne. Na przykład jeżeli emeryt zarobi 6000 zł, co oznacza nadwyżkę o niespełna 66 zł, jego świadczenie zmniejszy się właśnie o tę kwotę. Jednak gdy dochód wyniesie 8000 zł, ZUS pomniejszy wypłatę choćby o 900 zł.
Obowiązują również konkretne limity redukcji:
- dla emerytur i rent z tytułu całkowitej niezdolności do pracy – maksymalnie 939,61 zł,
- dla rent częściowych – 704,75 zł,
- dla rent rodzinnych (jeśli uprawniona jest jedna osoba) – 798,72 zł.
To oznacza, iż osoby, które dorabiają, powinny uważnie kontrolować swoje dochody, aby uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek przy wypłacie emerytury.
Jak uniknąć potrąceń?
Najlepszym rozwiązaniem jest ścisłe kontrolowanie swoich miesięcznych dochodów. Warto rozważyć:
- podział dodatkowych dochodów na kilka miesięcy, aby unikać jednorazowego przekroczenia limitu,
- dostosowanie wymiaru pracy w przypadku ryzyka utraty części emerytury,
- informowanie pracodawcy o obowiązujących ograniczeniach, aby uniknąć nieplanowanego wzrostu pensji ponad dozwolony próg.
ZUS uwzględnia dochody osiągnięte w konkretnym miesiącu, dlatego choćby jednorazowy większy przelew może spowodować zawieszenie świadczenia na ten czas.
Kolejne zmiany już w czerwcu
Limity dorabiania aktualizowane są co trzy miesiące i zależą od poziomu przeciętnych wynagrodzeń w Polsce. Oznacza to, iż od czerwca 2025 roku progi ponownie się zmienią – mogą wzrosnąć, ale w przypadku stagnacji na rynku pracy mogą pozostać na podobnym poziomie.
Osoby dorabiające powinny regularnie sprawdzać aktualne zasady, ponieważ każda zmiana może wpłynąć na ich sytuację finansową.
Praca a wcześniejsza emerytura – dylemat wielu seniorów
Nowe limity są szczególnie istotne dla osób, które decydują się na kontynuowanie pracy zawodowej mimo przejścia na wcześniejszą emeryturę. Wiele osób, które mają cenne doświadczenie i chcą być aktywne zawodowo, może uznać nowe progi za ograniczenie. Z drugiej strony, mechanizm ten ma chronić system emerytalny przed nadmiernym obciążeniem.
Eksperci podkreślają, iż w obliczu starzejącego się społeczeństwa i braków kadrowych w wielu zawodach, państwo powinno rozważyć zmiany w zasadach dorabiania, aby zachęcić seniorów do aktywności zawodowej bez ryzyka utraty części świadczeń.
Co zrobić w przypadku wątpliwości?
Osoby, które nie są pewne, czy ich dodatkowe dochody wpłyną na wysokość świadczenia, powinny skonsultować się z doradcą w ZUS lub skorzystać z infolinii Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Specjaliści mogą pomóc w oszacowaniu wpływu zarobków na wysokość emerytury i doradzić, jak najlepiej zarządzać finansami, aby uniknąć strat.
Nowe limity już obowiązują, dlatego wcześniejsi emeryci muszą szczególnie uważać na swoje dochody, aby nie narazić się na zmniejszenie lub utratę świadczenia. Kolejna aktualizacja nastąpi w czerwcu, dlatego warto na bieżąco monitorować zmieniające się zasady.
