Rewolucja na drogach 2026. Za te wykroczenia punkty nie będą kasowane... nigdy

Zmiany mają charakter systemowy — obejmują zarówno najcięższe wykroczenia, kwestie punktów karnych, jak i obowiązki związane z jazdą na rowerach i hulajnogach. Ustawodawca zdecydował o nich po analizie wypadkowości oraz skal wykroczeń, wskazujących na konieczność zaostrzenia odpowiedzialności. Reforma ma przeciwdziałać recydywie, ograniczyć wypadki i poprawić bezpieczeństwo na drogach.

Prawo jazdy dla 17-latków — powrót z nowymi obostrzeniami

Jedną z bardziej widocznych zmian jest przywrócenie możliwości zdobycia prawa jazdy kategorii B przez osoby, które ukończyły 17 lat. Kandydat musi mieć pisemną zgodę rodzica lub opiekuna, a po zdaniu egzaminu może prowadzić samochód jedynie na terytorium Polski.

Co istotne, przez pierwsze 6 miesięcy młody kierujący będzie mógł prowadzić pojazd wyłącznie w towarzystwie pełnoletniego opiekuna, spełniającego konkretne wymagania: co najmniej 25 lat wieku, minimum 5-letni staż jako właściciel prawa jazdy kategorii B, brak zakazu prowadzenia pojazdów i obowiązkowa trzeźwość. Podczas kontroli policja będzie mogła sprawdzać zarówno kierującego, jak i osobę nadzorującą.

Prawo jazdy 17-latka otrzyma specjalny kod. Jazda bez wymaganego opiekuna zostanie potraktowana jak prowadzenie pojazdu bez uprawnień, co oznacza ryzyko utraty dokumentu, karę pieniężną od 1500 zł oraz możliwość zastosowania aresztu.

Okres próbny dla młodych kierowców — długotrwałe ograniczenia

Nowe przepisy zmieniają zasady dotyczące okresu próbnego. Dla osób, które zdobyły prawo jazdy mając 18 lat, będzie on trwał 2 lata. Natomiast kierowcy, którzy uzyskali uprawnienia w wieku 17 lat, zostaną objęci okresem 3-letnim, przy czym jego długość nie może przekroczyć momentu ukończenia przez nich 20. roku życia.

W tym czasie obowiązują dodatkowe rygory. o ile kierowca trzykrotnie naruszy przepisy dotyczące bezpieczeństwa ruchu, jego uprawnienia zostaną cofnięte. Po dwóch wykroczeniach okres próbny zostanie przedłużony o kolejne 2 lata. Dodatkowo obowiązuje pełna abstynencja — dozwolony poziom alkoholu wynosi 0,0 promila oraz 0,0 ng/ml substancji działających jak alkohol.

Nowe wykroczenie +50 km/h poza terenem zabudowanym

Kolejną zmianą jest rozszerzenie katalogu naruszeń skutkujących natychmiastowym zatrzymaniem prawa jazdy na 3 miesiące. Do dotychczasowych dwóch przesłanek — przekroczenia prędkości o ponad 50 km/h w obszarze zabudowanym oraz przewożenia większej liczby pasażerów, niż dopuszcza konstrukcja pojazdu — dodano nową sytuację.

Od 2026 roku kierujący straci dokument również wtedy, gdy przekroczy prędkość o ponad 50 km/h poza terenem zabudowanym, jeżeli naruszenie miało miejsce na drodze jednojezdniowej dwukierunkowej. Ministerstwo wskazuje, iż aż 80 procent wypadków i 87 procent ofiar śmiertelnych odnotowywanych jest właśnie na takich odcinkach.

Statystyki zatrzymań prawa jazdy — 64 tysiące dokumentów w 2025 roku

W 2025 roku, jeszcze przed wejściem nowych regulacji, policja zatrzymała od stycznia do października 63 818 praw jazdy, co już przekroczyło wynik z 2024 roku, gdy dokumentów było 61 284.

Najwięcej, bo 20 400, stanowiły przypadki związane z przekroczeniem prędkości o ponad 50 km/h w obszarze zabudowanym. Policja spodziewa się, iż po wejściu w życie nowych przepisów liczba zatrzymań wzrośnie, ponieważ kontrole zostaną przeniesione także na drogi jednojezdniowe dwukierunkowe, dotychczas kontrolowane w mniejszym stopniu.

Zaostrzenie kar — stałe odebranie prawa jazdy za jazdę mimo zakazu

Szczególnie surowa zmiana dotyczy osób dopuszczających się prowadzenia pojazdu mimo obowiązującego zakazu lub czasowego zatrzymania prawa jazdy. W takich przypadkach kierowca utraci uprawnienia bezterminowo, a możliwość ubiegania się o nowe prawo jazdy uzyska dopiero po 5 latach.

Skala problemu jest poważna. Wobec ponad 40 000 kierowców sądy orzekały więcej niż jeden zakaz prowadzenia, a ponad 50 ma ich więcej niż 10. Rekordzista zgromadził 23 zakazy, w tym 6 dożywotnich. Policja w 2025 roku zatrzymała 13 829 osób, które jeździły pomimo obowiązującego zakazu.

W ocenie ustawodawcy dotychczasowe środki były niewystarczające, dlatego wprowadzono sankcję ostateczną.

Zmiana zasad punktów karnych — koniec redukcji za poważne wykroczenia

W nowelizacji znalazły się także zmiany dotyczące systemu punktowego. Redukcja punktów podczas specjalnych kursów będzie możliwa wyłącznie w przypadku wykroczeń o niższej wadze.

W praktyce oznacza to, iż redukcji nie będzie można zastosować wobec punktów przyznanych za:

– wyprzedzanie na przejściu dla pieszych: 15 punktów i mandat 1500 zł; 3000 zł w recydywie,
– przekroczenie prędkości o ponad 50 km/h: 13–15 punktów i mandat do 2500 zł; 5000 zł w recydywie,
– przejazd na czerwonym świetle: 15 punktów i mandat 500 zł.

Zmiana ma ukrócić praktykę szybkiego „zrzucania” punktów przez kierowców popełniających najpoważniejsze wykroczenia.

Kurs za 300 zł dla osób, które przekroczą 12 punktów w okresie próbnym

Na kierowców w okresie próbnym nałożono kolejny obowiązek: jeżeli przekroczą 12 punktów karnych, będą musieli odbyć specjalne szkolenie praktyczne. Kurs potrwa 1 godzinę, a koszt to 300 zł.

Szkolenie obejmuje:

– jazdę w zakręcie z włączonym i wyłączonym ESP,
– hamowanie awaryjne przy prędkościach 30, 40 i 50 km/h na prostym odcinku,
– hamowanie awaryjne w zakręcie przy tych samych prędkościach.

Instruktor podczas zajęć wskazuje na zagrożenia związane z nadmierną prędkością oraz ograniczenia skuteczności systemów stabilizacji toru jazdy.

Jeśli prawomocne rozstrzygnięcie dotyczące przekroczenia punktów zapadło po 9 miesiącach od zdarzenia, kierowca ma 3 miesiące od uprawomocnienia na ukończenie kursu.

Buspasy dla elektryków i zmiany dotyczące pojazdów służb

Kierujących pojazdami elektrycznymi i wodorowymi przez cały czas obowiązywać będzie możliwość jazdy po buspasach — aż do 31 grudnia 2027 roku.

Równocześnie regulacja przewiduje możliwość korzystania z pasów autobusowych przez pojazdy zespołu ratownictwa medycznego oraz poszerza listę pojazdów wojskowych, które mogą poruszać się w kolumnie w warunkach szczególnych potrzeb.

Obowiązkowe kaski dla dzieci na rowerach i hulajnogach

Nowelizacja zaostrza także przepisy dotyczące korzystania z rowerów, hulajnóg elektrycznych oraz urządzeń transportu osobistego przez dzieci. Każda osoba poniżej 16. roku życia kierująca takim pojazdem musi używać kasku ochronnego.

Z obowiązku zwolnione są dzieci przewożone w foteliku lub w rowerach wyposażonych fabrycznie w pasy bezpieczeństwa, które uniemożliwiają zastosowanie kasku.

Ponadto podniesiono minimalny wiek uprawniający do jazdy hulajnogą elektryczną po drodze publicznej do 13 lat.

Za nieprzestrzeganie obowiązku odpowiada opiekun, który zgodnie z art. 89a może zostać ukarany mandatem w wysokości od 20 do 100 zł.

Terminy wejścia w życie nowych regulacji

Zmiany zaczną obowiązywać po 3 miesiącach od opublikowania ustawy w Dzienniku Ustaw.
Przepisy wprowadzające obowiązek używania kasków dla dzieci poniżej 16 lat wejdą w życie po 6 miesiącach.