Ogromne zmiany, nowe dokumenty w całej Unii! Miliony Polaków będzie musiało pędzić do urzędu

Komisja Transportu i Turystyki Parlamentu Europejskiego zaaprobowała plany dotyczące zmian w unijnych dyrektywach o prawie jazdy. Nadchodzące regulacje przewidują wprowadzenie ogólnoeuropejskiego elektronicznego prawa jazdy, co może mieć istotne znaczenie dla polskich kierowców, szczególnie w kontekście zbliżającej się obowiązkowej wymiany bezterminowych dokumentów.

Fot. Warszawa w Pigułce

Cyfrowe prawo jazdy podstawową formą potwierdzania uprawnień

Zgodnie z zatwierdzonymi planami, elektroniczna wersja prawa jazdy ma stać się podstawową formą potwierdzania uprawnień do kierowania pojazdami w całej Unii Europejskiej. Jak informuje Parlament Europejski, kierowcy wciąż „będą mieli prawo do żądania wydania fizycznego prawa jazdy” od urzędu, jednak to wersja cyfrowa ma być traktowana jako główny dokument.

Elektroniczne prawo jazdy będzie częścią zapowiedzianego wcześniej europejskiego cyfrowego portfela. Rozwiązanie to ma być oparte na otwartym kodzie źródłowym (open source), co według zapewnień ma zwiększyć przejrzystość przedsięwzięcia i bezpieczeństwo przechowywanych danych. W praktyce cyfrowy portfel będzie funkcjonował jako aplikacja na telefona, w której znajdzie się również europejskie prawo jazdy.

Kiedy możemy spodziewać się wdrożenia?

Komisja Transportu i Turystyki nie podaje konkretnej daty wprowadzenia ogólnoeuropejskiego cyfrowego prawa jazdy. Biorąc pod uwagę złożoność przedsięwzięcia, eksperci szacują, iż wdrożenie takiego programu może potrwać kilka lat.

W 2023 roku w niektórych krajach Unii Europejskiej rozpoczęto pilotaż rozwiązania, które ma stanowić podstawę przyszłej usługi. Program testowy trwał do kwietnia 2025 roku. Zgodnie z przedstawionymi założeniami, aplikacja ma umożliwiać generowanie kodu QR, który pozwoli na szybkie potwierdzenie uprawnień kierowcy przez służby drogowe czy pracowników wypożyczalni samochodów za granicą.

Znaczenie dla polskich kierowców w kontekście wymiany dokumentów

Dla polskich kierowców, szczególnie tych posiadających dokumenty od dłuższego czasu, nowe rozwiązanie może mieć duże znaczenie praktyczne. W 2028 roku rozpocznie się obowiązkowa wymiana bezterminowych praw jazdy, które były wydawane do 18 stycznia 2013 roku. Od tej daty każdy nowo wydawany dokument posiada maksymalny okres ważności wynoszący 15 lat.

Zgodnie z rządowym harmonogramem, akcja wymiany dokumentów ma przebiegać od 19 stycznia 2028 roku do 18 stycznia 2033 roku. Dla dokumentów wydanych po 18 stycznia 2013 roku ma obowiązywać zasada 20 lat – przykładowo, osoba której prawo jazdy zostało wydane 1 czerwca 2019 roku, będzie musiała wymienić dokument do 1 czerwca 2039 roku. Dla posiadaczy wcześniej wydanych praw jazdy przewidziane są odrębne zasady.

Potencjalne korzyści z cyfryzacji dokumentów

Jeśli unijne elektroniczne prawo jazdy zostanie wdrożone przed rozpoczęciem masowej wymiany dokumentów w Polsce, może to znacznie ułatwić cały proces. Kierowcy, którzy zdecydują się na korzystanie wyłącznie z cyfrowej wersji dokumentu, potencjalnie mogliby uniknąć wizyt w urzędzie, załatwiając formalności przez internet dzięki profilu zaufanego. Fizyczne dokumenty mogłyby zostać po prostu odesłane do adekwatnego urzędu.

Należy jednak pamiętać, iż poleganie wyłącznie na elektronicznym prawie jazdy będzie miało swoje ograniczenia – taki dokument nie potwierdzi uprawnień poza granicami Unii Europejskiej, co może być istotne dla osób podróżujących do państw pozaunijnych.

Wprowadzenie cyfrowego prawa jazdy to kolejny krok w kierunku cyfryzacji dokumentów w Unii Europejskiej, który może znacząco uprościć formalności i ułatwić życie kierowcom poruszającym się po różnych krajach wspólnoty.