Kontrole drogowe są prowadzone codziennie. Policjanci nieraz organizują choćby "maratony" sprawdzania kierowców. Patrzą nie tylko na prędkość, ale też mogą np. zajrzeć do bagażnika w poszukiwaniu niezbędnych elementów wyposażenia. Jakie są zasady policyjnych kontroli?
Kiedy i gdzie policjant może cię zatrzymać?
Uprawnienia funkcjonariuszy do zatrzymania pojazdu różnią się w zależności od miejsca i pory dnia. Policja sama ostrzega, by zachować jednak ostrożność, bo nie każdy policjant to prawdziwy policjant. Najpierw zacznijmy od tego, kiedy trzeba się poddać kontroli.
W obszarze zabudowanym:
Do kontroli może zatrzymać cię zarówno umundurowany, jak i nieumundurowany policjant.
W dzień sygnałem do zatrzymania jest ruch ręką lub tzw. lizakiem (fachowo to tarcza do zatrzymywania pojazdów).
W nocy (i przy niedostatecznej widoczności) policjant użyje latarki z czerwonym światłem lub "lizaka" z odblaskowym elementem.
Poza obszarem zabudowanym:
Do zatrzymania pojazdu uprawniony jest wyłącznie umundurowany policjant.
Sygnały do zatrzymania są takie same jak w terenie zabudowanym (lizak w dzień, latarka z czerwonym światłem w nocy).
Niezależnie od miejsca policja może dać też sygnał do zatrzymania z jadącego radiowozu. Polega on na "krótkotrwałym włączeniu niebieskiego światła błyskowego i sygnału dźwiękowego o zmiennej tonacji".
Uważajmy na fałszywych policjantów. Kiedy nie powinniśmy się zatrzymać?
Podszywania się pod funkcjonariuszy niestety też się zdarzają. Naszą czujność powinny wzbudzić następujące sytuacje:
Próba zatrzymania poza obszarem zabudowanym przez osoby w cywilnym ubraniu lub poruszające się nieoznakowanym samochodem, który ma jedynie lampę błyskową.
Zatrzymanie w miejscu odludnym, słabo oświetlonym.
"Gdy okoliczności wydają się mocno podejrzane, należy kontynuować jazdę do najbliższego posterunku policji lub miejsca, gdzie można spotkać inne osoby (stacje paliw, przydrożny bar lub zajazd)" – radzi policja. Po zatrzymaniu się w bezpiecznym miejscu powinniśmy zadzwonić na numer alarmowy 112 i poinformować o próbie nielegalnego zatrzymania.
Jak się zachować w czasie kontroli policji?
Po zatrzymaniu pojazdu trzymać ręce na kierownicy i nie wysiadać z pojazdu, chyba iż żąda tego od nas policjant.
Na polecenie kontrolującego wyłącz silnik pojazdu, włącz światła awaryjne lub postojowe.
Na żądanie okazać dokumenty.
Ponadto policjant przy kontroli powinien nam się przedstawić. Nie tylko on nas może wylegitymować, ale również my jego.
Jak wygląda nowa legitymacja policyjna?
Każdy policjant, zwłaszcza nieumundurowany, na żądanie kierowcy ma obowiązek okazać legitymację służbową. Od 1 stycznia 2023 roku obowiązuje nowy wzór. Karta przypomina dowód osobisty, ale przód ma pionowe ułożenie (zdjęcie niżej).
Awers (przód):
W prawym górnym rogu znajduje się wizerunek orła i napis "POLICJA".
Po lewej stronie jest zdjęcie funkcjonariusza.
Po prawej stronie znajduje się gwiazda policyjna i dane: numer legitymacji, stopień, imię, nazwisko oraz numer identyfikacyjny.
Ważnym elementem jest data ważności (np. "WAŻNA DO 31.12.2026").
Całość zabezpieczona jest m.in. hologramem nachodzącym na zdjęcie.
Co grozi za niezatrzymanie się do kontroli policji?
Jeśli nie zatrzymamy się kontroli, choć powyższe warunki zostały spełnione, to taka ucieczka jest traktowana jako poważne przestępstwo.
Zgodnie z art. 178b Kodeksu karnego: "Kto, pomimo wydania przez osobę uprawnioną do kontroli ruchu drogowego, poruszającą się pojazdem lub znajdującą się na statku wodnym albo powietrznym, przy użyciu sygnałów dźwiękowych i świetlnych, polecenia zatrzymania pojazdu mechanicznego nie zatrzymuje niezwłocznie pojazdu i kontynuuje jazdę, podlega karze więzienia od 3 miesięcy do lat 5".
Policja podkreśla, iż próba ucieczki niemal zawsze kończy się pościgiem, który stwarza ogromne zagrożenie nie tylko dla uciekającego, ale również dla innych uczestników ruchu. Dlatego, widząc sygnały uprzywilejowanego radiowozu, należy bezwzględnie zatrzymać pojazd w najbliższym bezpiecznym miejscu.
